![Foto](/uploads/1/8/6/7/18671460/511861028.gif?167)
Na de rijke hoogstaande culturen van de Minoïsche, Myceense en Cycladische beschavingen, viel het oude Griekenland in de Duistere eeuwen. Tijdens deze periode verdween het schrift bijna volledig uit de Griekse beschaving.
Het was pas wanneer de Feniciërs hun handelsnetwerken uitbreidden dat de Grieken hun alfabet overnamen. Hierdoor is de kennis van het schrift op Kreta echter wel verloren gegaan.
De Duistere eeuwen gingen over in de Archaïsche periode (800–480 v.Chr.), waarin de klassieke Oud-Griekse staatsvorm van de polis tot ontwikkeling kwam.
Het was pas wanneer de Feniciërs hun handelsnetwerken uitbreidden dat de Grieken hun alfabet overnamen. Hierdoor is de kennis van het schrift op Kreta echter wel verloren gegaan.
De Duistere eeuwen gingen over in de Archaïsche periode (800–480 v.Chr.), waarin de klassieke Oud-Griekse staatsvorm van de polis tot ontwikkeling kwam.
Athene, de eerste polis
Ligging
Geografische ligging
Griekenland is een schiereiland dat ligt in de Middelandse Zee.
Het bestond in de klassieke oudheid uit 3 delen:
Griekenland is een ruig, bergachtig gebied zonder veel vruchtbare grond.Maar 20% van de oppervlakte is vruchtbaar, de rest is gebergte.
Kenmerkend voor Griekenland zijn de gebergtes, de eilanden en de grillige kustlijn
Het heeft een mediterraan klimaat.
Griekenland is een schiereiland dat ligt in de Middelandse Zee.
Het bestond in de klassieke oudheid uit 3 delen:
- Het Griekse schiereiland,
- De eilanden in de Egeïsche zee + Kreta
- De westkust van Klein-Azië (nu Turkije).
Griekenland is een ruig, bergachtig gebied zonder veel vruchtbare grond.Maar 20% van de oppervlakte is vruchtbaar, de rest is gebergte.
Kenmerkend voor Griekenland zijn de gebergtes, de eilanden en de grillige kustlijn
Het heeft een mediterraan klimaat.
![Foto](/uploads/1/8/6/7/18671460/204870064.jpg?306)
Het kerngebied van het oude Griekenland.
![Foto](/uploads/1/8/6/7/18671460/3491136.jpg?337)
De typisch Griekse kustlijn
Verschillende periodes
De Klassieke Periode
De Klassieke periode (circa 500–323 v. Chr.) wordt beschouwd als de bloeiperiode van de poleis. Met als voornaamste gebeurtenissen de oorlogen die het Oude Griekenland op de rand van de afgrond brachten: respectievelijk de Perzische Oorlogen en Peloponnesische Oorlog.
Het was ook de tijd van de drie filosofen die het westerse denken blijvend zouden beïnvloeden: Socrates, Plato en Aristoteles.
Ook theater, poëzie, geschiedschrijving, militaire strategie, architectuur, beeldhouwkunst, natuurwetenschap en, in iets mindere mate, de wiskunde kenden een bloeiperiode gedurende deze paar eeuwen. Zij maakten een creatieve fase door die in veel opzichten tot op de dag van vandaag relevant is.
De Klassieke periode (circa 500–323 v. Chr.) wordt beschouwd als de bloeiperiode van de poleis. Met als voornaamste gebeurtenissen de oorlogen die het Oude Griekenland op de rand van de afgrond brachten: respectievelijk de Perzische Oorlogen en Peloponnesische Oorlog.
Het was ook de tijd van de drie filosofen die het westerse denken blijvend zouden beïnvloeden: Socrates, Plato en Aristoteles.
Ook theater, poëzie, geschiedschrijving, militaire strategie, architectuur, beeldhouwkunst, natuurwetenschap en, in iets mindere mate, de wiskunde kenden een bloeiperiode gedurende deze paar eeuwen. Zij maakten een creatieve fase door die in veel opzichten tot op de dag van vandaag relevant is.
![Foto](/uploads/1/8/6/7/18671460/peloponnesianwar2.jpg?596)
Een kaart van de Peloponnesische Oorlog
Kaart v.d. Perzische oorlogen
De Hellenistische Periode
De Hellenistische Periode (323 v.Chr.–146 v.Chr.), zou een mengcultuur voortbrengen die zich verbreidde vanuit Hellas tot in het gebied dat nu het Midden-Oosten heet.
De wiskunde bereikte in die periode hoogtepunten met Archimedes en Euclides.
Door de oorlogen die de hellenistische vorsten van het oude Griekenland voerden met het opkomende Rome, kwam het oude Griekenland in 146 v.Chr. geheel onder Romeins bestuur, dat tot 395 na Chr. zou duren.
De Hellenistische Periode (323 v.Chr.–146 v.Chr.), zou een mengcultuur voortbrengen die zich verbreidde vanuit Hellas tot in het gebied dat nu het Midden-Oosten heet.
De wiskunde bereikte in die periode hoogtepunten met Archimedes en Euclides.
Door de oorlogen die de hellenistische vorsten van het oude Griekenland voerden met het opkomende Rome, kwam het oude Griekenland in 146 v.Chr. geheel onder Romeins bestuur, dat tot 395 na Chr. zou duren.
![Foto](/uploads/1/8/6/7/18671460/did-archimedes-discover-d55a715e77f25f4f.jpg?583)
Archimedes aan het werk
Alexander De Grote
Alexander De Grote
Alexander de Grote, was koning van Macedonië en op de leeftijd van 30 jaar was hij de schepper van een van de grootste rijken in de oudheid, een rijk dat zich uitstrekte van de Ionische Zee tot de Himalaya.
Hij was ongeslagen in de strijd en wordt beschouwd als een van de meest succesvolle bevelhebbers aller tijden.
Hij werd geboren in Pella in 356 v.Chr.
Alexander werd tot aan zijn zestiende opgeleid door de beroemde filosoof Aristoteles en in 336 v.Chr. volgde hij zijn vader (Philippus II van Macedonië) op nadat deze werd vermoord.
Philippus had de meeste stadstaten van het vasteland van Griekenland onder Macedonische hegemonie gebracht, door het gebruik van zowel militaire als diplomatieke middelen.
Alexander erfde een sterk koninkrijk en een ervaren leger.
Het bevelhebberschap van Griekenland werd aan hem toegewezen en, met zijn gezag stevig gevestigd, lanceerde hij de militaire plannen voor expansie die reeds uitgetekend waren door zijn vader.
In 334 v.Chr. viel hij het, door Perzen beheerste, Anatolië binnen en begon een reeks van campagnes die tien jaar lang duurden.
Hij brak de macht van Perzië in een reeks van beslissende veldslagen, met name de veldslagen van Issos en Gaugamela.
Vervolgens wierp hij de Perzische koning Darius III omver en veroverde het gehele Perzische Rijk. Het Macedonische Rijk strekte zich nu uit van de Adriatische Zee tot de Indus.
In een poging om "het einde van de wereld en de Grote Buitenste Zee" te bereiken, viel hij India binnen in 326 v.Chr., maar werd uiteindelijk gedwongen om terug te keren door de bijna-muiterij van zijn troepen.
Alexander stierf in Babylon in 323 v.Chr., zonder een reeks van geplande campagnes (o.a. een invasie van Arabië en Carthago) te kunnen realiseren.
In de jaren na de dood van Alexander verscheurde een reeks van burgeroorlogen zijn rijk wat resulteerde in de vorming van een aantal staten die werden geregeerd door de Diadochen, Alexanders overlevende generaals.
Hoewel hij vooral bekend is door zijn grote veroveringen, was de blijvende erfenis van Alexander niet zijn bewind, maar de culturele diffusie die zijn veroveringen veroorzaakten.
Alexander de Grote, was koning van Macedonië en op de leeftijd van 30 jaar was hij de schepper van een van de grootste rijken in de oudheid, een rijk dat zich uitstrekte van de Ionische Zee tot de Himalaya.
Hij was ongeslagen in de strijd en wordt beschouwd als een van de meest succesvolle bevelhebbers aller tijden.
Hij werd geboren in Pella in 356 v.Chr.
Alexander werd tot aan zijn zestiende opgeleid door de beroemde filosoof Aristoteles en in 336 v.Chr. volgde hij zijn vader (Philippus II van Macedonië) op nadat deze werd vermoord.
Philippus had de meeste stadstaten van het vasteland van Griekenland onder Macedonische hegemonie gebracht, door het gebruik van zowel militaire als diplomatieke middelen.
Alexander erfde een sterk koninkrijk en een ervaren leger.
Het bevelhebberschap van Griekenland werd aan hem toegewezen en, met zijn gezag stevig gevestigd, lanceerde hij de militaire plannen voor expansie die reeds uitgetekend waren door zijn vader.
In 334 v.Chr. viel hij het, door Perzen beheerste, Anatolië binnen en begon een reeks van campagnes die tien jaar lang duurden.
Hij brak de macht van Perzië in een reeks van beslissende veldslagen, met name de veldslagen van Issos en Gaugamela.
Vervolgens wierp hij de Perzische koning Darius III omver en veroverde het gehele Perzische Rijk. Het Macedonische Rijk strekte zich nu uit van de Adriatische Zee tot de Indus.
In een poging om "het einde van de wereld en de Grote Buitenste Zee" te bereiken, viel hij India binnen in 326 v.Chr., maar werd uiteindelijk gedwongen om terug te keren door de bijna-muiterij van zijn troepen.
Alexander stierf in Babylon in 323 v.Chr., zonder een reeks van geplande campagnes (o.a. een invasie van Arabië en Carthago) te kunnen realiseren.
In de jaren na de dood van Alexander verscheurde een reeks van burgeroorlogen zijn rijk wat resulteerde in de vorming van een aantal staten die werden geregeerd door de Diadochen, Alexanders overlevende generaals.
Hoewel hij vooral bekend is door zijn grote veroveringen, was de blijvende erfenis van Alexander niet zijn bewind, maar de culturele diffusie die zijn veroveringen veroorzaakten.
![Foto](/uploads/1/8/6/7/18671460/3867205.jpg?250)
Een buste van Alexander de Grote
![Foto](/uploads/1/8/6/7/18671460/9412572.jpg?393)
Het Griekse Rijk onder Alexander de Grote
![Foto](/uploads/1/8/6/7/18671460/kaart.jpg?950)
De tocht van Alexander de Grote
De Goden
Griekse goden
- Aphrodite (liefde, vruchtbaarheid, schoonheid en beschermster van flora en fauna)
- Apollo (zon, orakel, geneeskunde, voorspellingskunst en muziek)
- Ares (zoon van Hera en Zeus, oorlog, krijgslust)
- Artemis (tweelingzuster van Apollo, dochter van Zeus, jacht, maagden, wilde dieren en kuisheid, maar ook vruchtbaarheid)
- Demeter (zuster van Zeus, landbouw, oogst en graan)
- Dionysos (druiven en de wijn)
- Eros (God van de liefde, zoon van Aphrodite)
- Hades (broer van Poseidon en Zeus, hoorn des overvloeds, rijkdom, kostbare metalen en god van de onderwereld)
- Hephaistos (smeedwerk, vuur en ambachten)
- Hera (zuster en vrouw van Zeus, beschermt het gezin, vrouw en huwelijk)
- Hebe (schenkster van de goden, later vrouw van Heracles, jeugd)
- Hermes (zoon van Zeus, handel, reizigers, dieven, boodschapper van de goden)
- Hestia (haard en familie)
- Iris (regenboog)
- Pallas Athena (dochter van Zeus, beschermster van kunstenaars en handwerkslieden en Athene, wijsheid en kennis, oorlogsgodin, beschermengel van Griekse helden)
- Pan (woud, herdersleven en de muziek)
- Persephone (Godin van het dodenrijk vrouw van Hades en dochter van Demeter)
- Poseidon (broer van Zeus, zeeën oftewel water, aardbevingen en paarden)
- Zeus (oppergod: koning van goden en mensen, heerst over de hemel en aarde, lucht en het weer en bliksem)
![Foto](/uploads/1/8/6/7/18671460/138556943.jpg?666)
De Goden
![Picture](/uploads/1/8/6/7/18671460/8165527.jpg?488)
Het orakel van Delphi
1: Appollo tempel met Orakel (Pythia)
2: Heilige weg met schathuizen
3: Theater
1: Appollo tempel met Orakel (Pythia)
2: Heilige weg met schathuizen
3: Theater
Amusement
Het Griekse theater
Vroeger werd theater gespeeld voor de goden. Later speelden de Grieken het ook voor het amusement van de mensen.
Ze kenden 2 soorten van theater: Tragedie (Sophocles...)(= tragische verhalen over goden mensen, de dood, het lot...-
en Komedie (Aristophanes,...)(= fragmenten uit het dagelijkse leven, spotten met politici en nieuwe dingen bv. beslissingen...)
Bij hun theaterbouw maakten ze gebruik van het landschap. Een schuine heuvel werd omgetoverd tot een tribune en daar tegenover bouwden ze een halve cirkel.
Het rijke volk kwam vooral naar het theater om te pronken met hun juwelen en schoonheid. Het arme volk kwam vooral naar het theater om zich te amuseren.
Soms werd er ook in een stuk een echte misdadiger gefolterd of zelfs gedood, als straf stierven deze mensen op de scène.
Vroeger werd theater gespeeld voor de goden. Later speelden de Grieken het ook voor het amusement van de mensen.
Ze kenden 2 soorten van theater: Tragedie (Sophocles...)(= tragische verhalen over goden mensen, de dood, het lot...-
en Komedie (Aristophanes,...)(= fragmenten uit het dagelijkse leven, spotten met politici en nieuwe dingen bv. beslissingen...)
Bij hun theaterbouw maakten ze gebruik van het landschap. Een schuine heuvel werd omgetoverd tot een tribune en daar tegenover bouwden ze een halve cirkel.
Het rijke volk kwam vooral naar het theater om te pronken met hun juwelen en schoonheid. Het arme volk kwam vooral naar het theater om zich te amuseren.
Soms werd er ook in een stuk een echte misdadiger gefolterd of zelfs gedood, als straf stierven deze mensen op de scène.
Maatschappij
![Picture](/uploads/1/8/6/7/18671460/7973125.jpg?501)
Een Grieks huis
- Rechtsonder zien we het deel van het huis waar koopwaar in verkocht word, in dit geval wijn.
- Linksonder zien we de plaats waar het koopwaar word opgeslagen.
- Rechtsboven zien we het mannenvertrek van het huis
- Ongeveer in het midden boven het vrouwenvertrek.
- Rechtsonder zien we het deel van het huis waar koopwaar in verkocht word, in dit geval wijn.
- Linksonder zien we de plaats waar het koopwaar word opgeslagen.
- Rechtsboven zien we het mannenvertrek van het huis
- Ongeveer in het midden boven het vrouwenvertrek.
Het dagelijkse leven in Athene
Enkele voorbeelden uit het dagelijkse leven in de Griekse hoofdstad:
Enkele voorbeelden uit het dagelijkse leven in de Griekse hoofdstad:
- Overdag zijn in de stad handwerklieden aan het werk: timmerlieden, schoenlappers, smeden etc.
- Wat nog zou opvallen is de reuk in de stad: de Grieken hadden immers geen afvoer en torren en kevers bewezen een grote dienst, maar ze werkten traag..
- Als er een rijk man op straat liep met rondom zich slaven en slavinnen, was het de bedoeling dat je opzij ging; de Atheners deden dit niet en de rijk bevolking beklaagde zich hierover.
![Foto](/uploads/1/8/6/7/18671460/5270246.jpg?250)
Het Gezinsleven
Bij ons gaan dikwijls je moeder en vader werken!
Maar vroeger was dit helemaal niet zo! In een rijk Grieks gezin werkte alleen de man buitenshuis.
De vrouw moest dus thuisblijven. Eigenlijk leefden ze apart. De vrouwen hadden namelijk een eigen vrouwenkamer in huis en daar mocht geen man komen.
Wat ook opvalt, is dat er meestal een groot leeftijdsverschil was tussen man en vrouw! Rijke meisjes vanaf 12 jaar gingen al trouwen met een man die veel ouder was, ongeveer 25 tot 30 jaar.
Waarom?
Bij ons gaan dikwijls je moeder en vader werken!
Maar vroeger was dit helemaal niet zo! In een rijk Grieks gezin werkte alleen de man buitenshuis.
De vrouw moest dus thuisblijven. Eigenlijk leefden ze apart. De vrouwen hadden namelijk een eigen vrouwenkamer in huis en daar mocht geen man komen.
Wat ook opvalt, is dat er meestal een groot leeftijdsverschil was tussen man en vrouw! Rijke meisjes vanaf 12 jaar gingen al trouwen met een man die veel ouder was, ongeveer 25 tot 30 jaar.
Waarom?
- In die tijd werd men helemaal niet oud! Een vrouw moest gemiddeld 6 kinderen krijgen, want veel kinderen stierven jong. Uiteindelijk bleven er van die 6 ongeveer 2 leven. Dit was net genoeg om te zorgen dat het Griekse volk niet uit stierf.
- Als je trouwt met een meisje, kun je dat meisje nog van alles leren zoals de man het graag wilde hebben.
- Als de man op leeftijd was (ongeveer 50 jaar), kon de man steeds minder. Maar hij had nog een jonge vrouw van ongeveer 35 en die kon wel voor hem zorgen. Dus waren er geen bejaardenhuizen nodig!
![Foto](/uploads/1/8/6/7/18671460/grieken-maatschappij-03.jpg?333)
Een typisch Grieks gezin, bestaande uit een man, een vrouw, een kind en een slaaf
Het leven van een kind
Als je in die tijd arm was, dan had je een echt zwaar leven!
Op 6-jarige leeftijd moet je namelijk al meehelpen op het land en dan kon je natuurlijk niet naar school. Als het heel slecht ging, kon je vader je verkopen als slaaf.
Op 12-jarige leeftijd werden kinderen gezien als volwassenen. Jongens en meisjes brachten hun speelgoed dan naar de tempel en lieten het daar achter als offers aan de god Apollo en zijn tweelingzus Artemis.
De mensen werden helemaal niet oud in die tijd, omdat men niet goed wist wat belangrijk was voor je gezondheid. Daardoor stierven veel kinderen.
Als de kinderen eens tijd hadden om te spelen, dan speelden ze bekende spelletjes, zoals tollen, met poppen spelen, met rammelaars spelen, tikkertje, blindemannetje, hoepelen, met dobbelstenen gooien, raadselspelletjes en er werden balspelen gespeeld. De bal werd gemaakt van een varkensblaas.
Als je in die tijd arm was, dan had je een echt zwaar leven!
Op 6-jarige leeftijd moet je namelijk al meehelpen op het land en dan kon je natuurlijk niet naar school. Als het heel slecht ging, kon je vader je verkopen als slaaf.
Op 12-jarige leeftijd werden kinderen gezien als volwassenen. Jongens en meisjes brachten hun speelgoed dan naar de tempel en lieten het daar achter als offers aan de god Apollo en zijn tweelingzus Artemis.
De mensen werden helemaal niet oud in die tijd, omdat men niet goed wist wat belangrijk was voor je gezondheid. Daardoor stierven veel kinderen.
Als de kinderen eens tijd hadden om te spelen, dan speelden ze bekende spelletjes, zoals tollen, met poppen spelen, met rammelaars spelen, tikkertje, blindemannetje, hoepelen, met dobbelstenen gooien, raadselspelletjes en er werden balspelen gespeeld. De bal werd gemaakt van een varkensblaas.
Politiek
De Griekse politiek
In Athene beantwoordden de magistraten ( = ambtenaren die voor 1 jaar een belangrijke rechterlijke, politieke of militaire positie bekleedden, ze werden gekozen door de volksvergadering) de behoeften van het volk met veranderingen:
Solon schafte de schuldslavernij af en maakte de regel 'Hoe meer bezit, hoe meer macht".
Pesistratus herverdeelde de grond en zorgde voor betere werkgelegenheid;
Tenslotte voerde Cleisthenes de Democratie in.
In Sparta werden de behoeften van het volk en opstanden onderdrukt door het leger.
In Athene beantwoordden de magistraten ( = ambtenaren die voor 1 jaar een belangrijke rechterlijke, politieke of militaire positie bekleedden, ze werden gekozen door de volksvergadering) de behoeften van het volk met veranderingen:
Solon schafte de schuldslavernij af en maakte de regel 'Hoe meer bezit, hoe meer macht".
Pesistratus herverdeelde de grond en zorgde voor betere werkgelegenheid;
Tenslotte voerde Cleisthenes de Democratie in.
In Sparta werden de behoeften van het volk en opstanden onderdrukt door het leger.
![Foto](/uploads/1/8/6/7/18671460/163974.jpg?478)
Een volksvergadering in Athene, met de acropolis op de achtergrond.
![Picture](/uploads/1/8/6/7/18671460/7874958.jpg?274)
De Griekse schijven waarop de stemmen voor de magistraten werden uitgebracht
Handel en Kolonisatie
![Foto](/uploads/1/8/6/7/18671460/5148457.jpg?600)
De verbinding tussen de havenstad Peiraieus en Athene
![Foto](/uploads/1/8/6/7/18671460/7187931.jpg?687)
Reconstructie van een Griekse kolonie.
![Picture](/uploads/1/8/6/7/18671460/9381385.jpg?601)